Ўзбекистонда салат баргининг 3-5 та ҳақиқий барг чиқарган, 20-25 кунлик кўчати асосий жойга, яъни иссиқхоналарга февраль ва апрель ойларида экиб етиштирилади.
Иссиқхоналарда эса у март-июнь ойларида экиб етиштирилади. Енгил плёнкали қурилмаларда қиш олди ва эрта баҳор даврларида экиб ўстирилади. Иссиқхоналарда баргли салатни навларига қараб 10×10, 15×15 ва 20×20 см масофада, 4-5 қаторли кичик эгатларга, эгатлар орасини 15-20 см, қаторда ўсимликлар орасини 10-15 см қилиб экилади.
Баргли салатнинг Ўзбекистонда Крупнокочанный, Коҳшоҳ, Фиоретт навлари, Конкорд F1, Лагунас F1, Левистро F1, Саула F1, Хрустящий F1, Айсберг F1 каби дурагайлари экилади. Ромэн – салатини Амплюс Примавера, Аттрокцион, Баллон, Плена, Великие озеро, Зелёный круглый каби нав намуналари иссиқхоналарда етиштириш учун тавсия этилган.
Ўсимликларни парваришлаш суғориш, озиқлантириш, эгатлар орасини юмшатиш, бегона ўтларни юлиш ва ягана қилишдан иборат.
Салатни камроқ, аммо катта меъёрда суғориш (1 м2 га 2-3 л ҳар 5-7 кунда) керак. Шундан сўнг иншоотни шамоллатиш зарур. Чунки меъёридан ошиқ намгарчилик ўсимликларнинг замбуруғ касалликлари билан зарарланишига олиб келади.
Тупроқ намлиги 70-80%, ҳаво намлиги – 60-70% бўлиши керак. Суғорилгандан сўнг, ўсимликлар бир-бирига туташиб кетмасдан эгатлар ораси юмшатилиши зарур. Ўсимлик азотли ва калийли ўғитлар билан икки маротаба озиқлантирилади. Бунда биринчи озиқлантириш кўчат экилгандан сўнг 5-7 кун ўтгач (10 л сувга 60-80 г аммиакли селитрани эритиб) озиқлантирилади. Иккинчи марта эса биринчи озиқлантиришдан 7-10 кун ўтгач (10 л сувга 40 г аммиакли селитра ва 15 г калий тузини эритиб), озиқлантирилади.
Баргли салатни яганалаш ўтоқ қилиш билан бирга уруғи экилгандан 3-4 ҳафта ўтгач, ўсимликлар орасини 6-8 см қолдириб бажариш ҳамда юлиб олинган ўсимликларни истеъмол қилиш мумкин.
Салат ўсимлигининг ҳар хил навларини кичик ҳажмли гидропоника шароитида ҳам ўстириш мумкин. Бу усулда қисқа муддатда сифатли маҳсулот олинади. Аммо ўзига хос харажатларни талаб этади.
Я. ТУРСУНБОЕВ,
Наманган вилояти Ўсимликлар карантини ва ҳимояси бошқармаси инспектори.